🍸 Ένα μπαρ στο Folies-Bergère – Η Οπτική Ψευδαίσθηση του Manet

Ο πίνακας του Édouard Manet Ένα μπαρ στο Folies-Bergère (1882) έχει δεχθεί συχνά κριτική για τη φαινομενικά συγκεχυμένη σύνθεσή του.

Τα μπουκάλια στα δεξιά της μπαργούμαν φαίνεται να βρίσκονται κοντά στο πίσω μέρος του μπαρ, αλλά στην αντανάκλαση εμφανίζονται στο μπροστινό. Η ίδια η αντανάκλασή της βρίσκεται στα δεξιά αντί ακριβώς πίσω της, ενώ η μορφή του άντρα στον οποίο φαίνεται να απευθύνεται θα έπρεπε να κρύβεται από το σώμα της.

Ωστόσο, ο ιστορικός τέχνης Malcolm Park, σε διατριβή του στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας (2001), έδωσε μια εξήγηση που ξεδιαλύνει την οπτική αμφισημία. Η μπαργούμαν δεν κοιτάζει κατευθείαν τον θεατή, αλλά διαγώνια κατά μήκος του μπαρ. Ο καθρέφτης πίσω της δεν είναι παράλληλος στο κάδρο, αλλά ελαφρώς γυρισμένος, με αποτέλεσμα:

• Τα μπουκάλια και ο άντρας να βρίσκονται πραγματικά στα αριστερά του θεατή, εκτός πλάνου, και να φαίνονται μόνο ως αντανακλάσεις.

• Η αντανάκλασή της να μετατοπίζεται προς τα δεξιά μας, αντί να βρίσκεται ακριβώς πίσω της.

Έτσι, η «ανορθόδοξη» γεωμετρία του Manet δεν είναι λάθος, αλλά ένας προσεκτικός χειρισμός της προοπτικής και της αντανάκλασης που προκαλεί τον θεατή να παρατηρήσει προσεκτικά.