
Μια Κυβική Πρόκληση
Ας δούμε μια όμορφη και ουσιαστική μαθηματική πρόκληση: να βρούμε μια κυβική συνάρτηση που να έχει μέγιστο και ελάχιστο σε δεδομένες θέσεις, αρχικά χωρίς τη χρήση λογισμού. Το πρόβλημα προέρχεται από το πρόγραμμα AP Precalculus και δείχνει πώς διαφορετικές μαθηματικές προσεγγίσεις — γραφικές, αλγεβρικές και αναλυτικές — οδηγούν τελικά στο ίδιο αποτέλεσμα.
Η εκφώνηση
Δίνονται τα σημεία (−1, 18) και (3, 2). Ζητείται να βρεθεί μια κυβική συνάρτηση που να διέρχεται από αυτά τα σημεία, με το πρώτο να είναι τοπικό μέγιστο και το δεύτερο τοπικό ελάχιστο, χωρίς χρήση παραγώγων.
Το σημείο καμπής
Για κάθε κυβική συνάρτηση που έχει τοπικό μέγιστο και ελάχιστο, το σημείο καμπής βρίσκεται ακριβώς στο μέσο των x-συντεταγμένων και y-συντεταγμένων των δύο αυτών σημείων. Εδώ προκύπτει φυσικά το σημείο (1, 10).
Έξυπνη αλγεβρική ιδέα
Αν μεταφέρουμε το σημείο καμπής στην αρχή των αξόνων, η κυβική συνάρτηση αποκτά συμμετρία και μπορεί να γραφεί ως περιττή συνάρτηση. Έτσι, με κατάλληλες μετατοπίσεις, καταλήγουμε στη μορφή:
y = a(x − 1)3 − b(x − 1) + 10
Χρησιμοποιώντας το γεγονός ότι στο x = 3 έχουμε τοπικό ελάχιστο, το αντίστοιχο μηδενικό γίνεται διπλό, γεγονός που οδηγεί σε παραγοντοποίηση και τελικά στον υπολογισμό των συντελεστών.
Το τελικό αποτέλεσμα
Η κυβική συνάρτηση που ικανοποιεί όλες τις συνθήκες είναι:
y = 0.5x³ − 1.5x² − 4.5x + 15.5
Η ίδια συνάρτηση μπορεί να γραφεί σε πολλές ισοδύναμες μορφές, όπως:
- y = 12(x − 1)³ − 6(x − 1) + 10
- y = 12(x + 3)(x − 3)² + 2
- y = 12x³ − 32x² − 92x + 312
Διαφορετικές μέθοδοι — ίδιο αποτέλεσμα. Και αυτό είναι το πραγματικό μάθημα της πρόκλησης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου