🇬🇷 Γνωρίζετε ότι… (Μαθηματικά στην Καθημερινότητα)
Γιατί η τεχνητή νοημοσύνη είναι πολυδιάστατα διανύσματα
Όταν ακούς «τεχνητή νοημοσύνη», μπορεί να σκέφτεσαι νευρωνικά δίκτυα, δεδομένα και αλγορίθμους. Στην ουσία, όμως, όλα στην AI είναι διανύσματα — αλλά όχι απλά διανύσματα 2 ή 3 διαστάσεων. Είναι διανύσματα με χιλιάδες (ή και εκατομμύρια) διαστάσεις.
Η τεχνητή νοημοσύνη λειτουργεί μετατρέποντας:
- λέξεις,
- προτάσεις,
- εικόνες,
- ήχους,
- βίντεο,
- ακόμη και ανθρώπινες προτιμήσεις,
σε σημεία ενός πολυδιάστατου διανυσματικού χώρου.
🧠 Πώς δουλεύει αυτό;
Η AI «μαθαίνει» να αναπαριστά έννοιες με διανύσματα. Για παράδειγμα:
- η λέξη «βασιλιάς» γίνεται ένα διάνυσμα 768 διαστάσεων,
- η εικόνα ενός γάτου γίνεται ένα διάνυσμα 4096 διαστάσεων,
- η πρόταση «το σπίτι είναι κόκκινο» γίνεται μια σειρά από διανύσματα 1024 διαστάσεων.
Η μαγεία βρίσκεται στο ότι οι σχέσεις μεταξύ ιδεών γίνονται σχέσεις μεταξύ διανυσμάτων.
Για παράδειγμα, στα word embeddings έχουμε περίπου:
βασιλιάς − άντρας + γυναίκα ≈ βασίλισσα
Αυτό λειτουργεί επειδή η AI οργανώνει τη γνώση της ως γεωμετρία στον διανυσματικό χώρο.
📐 Όλα τα μοντέλα AI στηρίζονται στη γραμμική άλγεβρα
Τα νευρωνικά δίκτυα εκτελούν συνεχώς πράξεις όπως:
y = W x + b
όπου:
- x = διάνυσμα εισόδου,
- W = τεράστιος πίνακας βαρών,
- b = μετατόπιση (bias),
- y = νέο διάνυσμα εξόδου.
Κάθε επίπεδο του μοντέλου μετασχηματίζει τα διανύσματα σε έναν νέο χώρο. Αυτό συμβαίνει:
- στο ChatGPT,
- στη μηχανική μετάφραση,
- στη δημιουργία εικόνας,
- στη αναγνώριση προσώπου,
- στα συστήματα σύστασης ταινιών ή προϊόντων.
Όλα είναι πολυδιάστατα διανύσματα που μετασχηματίζονται.
🌐 Γιατί τόσο πολλές διαστάσεις;
Γιατί ο πραγματικός κόσμος είναι σύνθετος.
- Το νόημα μιας λέξης δεν χωράει σε 2 διαστάσεις.
- Το περιεχόμενο μιας εικόνας δεν χωράει σε 3 διαστάσεις.
- Η δομή μιας πρότασης χρειάζεται εκατοντάδες ή χιλιάδες διαστάσεις για να περιγραφεί.
Όσο αυξάνονται οι διαστάσεις, τόσο καλύτερα μπορεί η AI να «καταλαβαίνει» και να αναγνωρίζει μοτίβα στα δεδομένα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου