EisatoponAI: 🔐 Encryption vs 🔤 Encoding: Πλήρης Οδηγός με Διαφορές και Παραδείγματα

Οι όροι Encryption (Κρυπτογράφηση) και Encoding (Κωδικοποίηση) συχνά μπερδεύουν, καθώς και οι δύο μετατρέπουν δεδομένα από μια μορφή σε άλλη. Ωστόσο, οι στόχοι και οι μηχανισμοί τους είναι εντελώς διαφορετικοί.

Τι είναι η Encryption;

Η κρυπτογράφηση είναι η διαδικασία μετατροπής πληροφορίας (plaintext) σε μια μορφή που δεν μπορεί να διαβαστεί (ciphertext), χωρίς το σωστό κλειδί αποκρυπτογράφησης.

✅ Απαιτεί κλειδί (key) για κρυπτογράφηση και αποκρυπτογράφηση.
✅ Στόχος: να προστατεύσει τα δεδομένα από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση.
✅ Παράδειγμα: Αν στείλεις έναν αριθμό πιστωτικής κάρτας σε μια ιστοσελίδα, κρυπτογραφείται με AES ή RSA έτσι ώστε μόνο η τράπεζα να μπορεί να το διαβάσει.

Κοινά πρωτόκολλα και αλγόριθμοι κρυπτογράφησης:

AES (Advanced Encryption Standard)
RSA (Rivest–Shamir–Adleman)
TLS/SSL (Secure Sockets Layer) → προστατεύει τις HTTPS συνδέσεις

👉 Με απλά λόγια: Η κρυπτογράφηση διασφαλίζει ότι μόνο οι εξουσιοδοτημένοι βλέπουν τα δεδομένα.

Τι είναι η Encoding;

Η κωδικοποίηση είναι η διαδικασία μετατροπής δεδομένων σε μια άλλη μορφή για να είναι συμβατά με ένα συγκεκριμένο σύστημα ή πρωτόκολλο.

✅ Δεν απαιτεί κλειδί – η διαδικασία είναι αναστρέψιμη από όποιον γνωρίζει το σχήμα κωδικοποίησης.
✅ Στόχος: όχι η ασφάλεια, αλλά η αναγνωσιμότητα, μεταφορά και αποθήκευση δεδομένων.
✅ Παράδειγμα: Το Base64 encoding χρησιμοποιείται για να μετατρέψει εικόνες σε κείμενο ώστε να ενσωματώνονται σε emails.

Κοινά σχήματα κωδικοποίησης:

Base64 → χρησιμοποιείται σε emails, data URIs
ASCII → αναπαράσταση χαρακτήρων με αριθμητικούς κωδικούς
URL Encoding → μετατρέπει ειδικούς χαρακτήρες (π.χ. κενά σε %20)

👉 Με απλά λόγια: Η κωδικοποίηση κάνει τα δεδομένα συμβατά με διαφορετικά συστήματα.

🔎 Συγκριτικός Πίνακας

Χαρακτηριστικό	Encryption	Encoding
Στόχος	Ασφάλεια & ιδιωτικότητα	Συμβατότητα & χρησιμότητα
Απαιτεί κλειδί;	Ναι	Όχι
Αναστρέψιμο;	Ναι, μόνο με σωστό κλειδί	Ναι, από οποιονδήποτε γνωρίζει το σχήμα
Παράδειγμα	TLS/SSL, AES, RSA	Base64, ASCII, URL encoding
Χρήση	Τραπεζικές συναλλαγές, προστασία δεδομένων	Email attachments, web URLs, text formats

📌 Συμπέρασμα

Η Encryption (Κρυπτογράφηση) χρησιμοποιείται όταν θέλουμε ασφάλεια και ιδιωτικότητα.
Η Encoding (Κωδικοποίηση) χρησιμοποιείται όταν θέλουμε συμβατότητα και σωστή αναπαράσταση δεδομένων.

Παρά το γεγονός ότι και οι δύο τεχνικές αλλάζουν τη μορφή της πληροφορίας, οι σκοποί τους είναι διαφορετικοί και μη εναλλάξιμοι.