να έχει λύση; Αν σκεφτείτε μόνο τους πραγματικούς αριθμούς, η απάντηση είναι όχι.
Το ημίτονο κυμαίνεται μόνο μεταξύ και . Άρα, πώς θα μπορούσε ποτέ να γίνει ίσο με 2;
Όμως, αν επιτρέψουμε στον να είναι μιγαδικός αριθμός, τότε το «αδύνατο» αποκτά νόημα.
Και πίσω από αυτή την απλή εξίσωση κρύβεται ένας ολόκληρος κόσμος μαθηματικής ομορφιάς.
Από το Αδιέξοδο στο Άνοιγμα: Η Επέκταση στο Μιγαδικό Επίπεδο
Ας θέσουμε , όπου .
Σύμφωνα με την ταυτότητα του Euler:
Η εξίσωση μετατρέπεται λοιπόν στο σύστημα:
Η δεύτερη εξίσωση μάς δίνει δύο περιπτώσεις:
-
είτε ,
-
είτε .
Αν , τότε , και η πρώτη εξίσωση δίνει , που δεν έχει λύση στο .
Άρα πρέπει να ισχύει .
Αυτό συμβαίνει όταν:
Για αυτές τις τιμές, .
Επιλέγοντας , η πρώτη εξίσωση γίνεται:
οπότε:
Έτσι, οι λύσεις είναι:
Η Ομορφιά του Μιγαδικού Επεκταμένου Κόσμου
Η εξίσωση που αρχικά φαινόταν “ανόητη” για τους πραγματικούς αριθμούς, αποκτά νόημα και συμμετρία στο μιγαδικό επίπεδο.
Εκεί όπου τα όρια της πραγματικής γραμμής παύουν να ισχύουν, το ημίτονο μεταμορφώνεται — δεν είναι πια μια κυματομορφή που πάλλεται γύρω από το μηδέν, αλλά μια σύνθετη επιφάνεια που εκτείνεται απεριόριστα στο φανταστικό άξονα.
Και το δεν είναι πια μια εξίσωση χωρίς απάντηση, αλλά ένα παράθυρο σε αυτόν τον νέο, διευρυμένο κόσμο.
Η παραπάνω διαδικασία είναι παράδειγμα της δύναμης της μιγαδικής ανάλυσης:
οι γνωστές συναρτήσεις (όπως το ημίτονο, το συνημίτονο, η εκθετική) αποκτούν επεκτάσεις στο μιγαδικό επίπεδο, οι οποίες αποκαλύπτουν βαθύτερες δομές και σχέσεις.
Αυτό που σταματά να “λειτουργεί” στο σύνολο των πραγματικών αριθμών, ξαναζωντανεύει στο ιγαδικό σύνολο.
Η περιοδικότητα, η συμμετρία και η εκθετική ανάπτυξη συνυπάρχουν, δίνοντας στα μαθηματικά έναν χαρακτήρα που είναι ταυτόχρονα ακριβής και ποιητικός.
Από το «Αδύνατο» στο «Κατανοητό»
Αν κάτι μας μαθαίνει αυτή η εξίσωση, είναι πως στα μαθηματικά — όπως και στη ζωή — τα όρια που νομίζουμε απόλυτα συχνά οφείλονται απλώς στο ότι δεν κοιτάμε αρκετά μακριά.
Η είσοδος στο μιγαδικό επίπεδο δεν είναι διαφυγή από την πραγματικότητα· είναι η επέκταση της λογικής της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου