Σάββατο 24 Μαΐου 2025

Όταν το Μαζί Είναι Μεγαλύτερο: Η Ανισότητα του Chebyshev

Έστω $f(x)$ και $g(x)$ δύο πραγματικές συναρτήσεις, ορισμένες και ολοκληρώσιμες στο διάστημα $[a,b]$, οι οποίες είναι και οι δύο $\textbf{μονότονες}$ (είτε και οι δύο $\textbf{αύξουσε}$, είτε και οι δύο $\textbf{φθίνουσες}$). 
Τότε ισχύει η ανισότητα: $$\dfrac{1}{b-a} \int_a^b f(x)g(x)\,dx \ge (\dfrac{1}{b-a} \int_a^b f(x)\,dx )(\dfrac{1}{b-a} \int_a^b g(x)\,dx) $$
Αντίθετη μονοτονία:
Αν η μία από τις δύο συναρτήσεις είναι $\textbf{αύξουσα}$ και η άλλη $\textbf{φθίνουσα}$, τότε η ανισότητα $\textbf{αντιστρέφεται}$: $$\dfrac{1}{b-a} \int_a^b f(x)g(x)\,dx \le (\dfrac{1}{b-a} \int_a^b f(x)\,dx )(\dfrac{1}{b-a} \int_a^b g(x)\,dx) $$
Διαισθητική Ερμηνεία
Αν δύο συναρτήσεις κινούνται "μαζί'' (και οι δύο αυξάνονται ή και οι δύο φθίνουν), τότε ο $\textbf{μέσος όρος του γινομένου}$ τους είναι τουλάχιστον τόσο μεγάλος όσο το $\textbf{γινόμενο των μέσων όρων}$ τους. 
Αντίθετα, αν η μία αυξάνεται και η άλλη μειώνεται, "αντιστέκονται'' η μία στην άλλη, και το ολοκλήρωμα του γινομένου τους είναι μικρότερο από το γινόμενο των μέσων όρων. 
Παράδειγμα 

Έστω οι συναρτήσεις f(x)=xf(x) = x, g(x)=x2g(x) = x^2 στο [0,1][0,1]. Και οι δύο είναι αύξουσες.

Υπολογίζουμε:

01xx2dx=01x3dx=14\int_0^1 x \cdot x^2 \, dx = \int_0^1 x^3 \, dx = \frac{1}{4}

Μέσοι όροι:

11001xdx=12,11001x2dx=13\frac{1}{1-0} \int_0^1 x \, dx = \frac{1}{2}, \quad \frac{1}{1-0} \int_0^1 x^2 \, dx = \frac{1}{3}

Γινόμενο μέσων όρων: 1213=16\frac{1}{2} \cdot \frac{1}{3} = \frac{1}{6}

Και πράγματι:

14>16\frac{1}{4} > \frac{1}{6}

Άρα επιβεβαιώνεται η ανισότητα του Chebyshev.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

>